İstanbul Film Festivali ilk kez 1982 yazında, İstanbul Festivali kapsamında, “Sanatlar ve Sinema” temalı altı filmin gösterildiği bir “film haftası” olarak gerçekleşti. Etkinliğin “Uluslararası İstanbul Sinema Günleri” adı altında İstanbul Festivali süresince devam ettiği 1983 yılında, bir ay boyunca sinemaseverlere 36 yabancı film sunuldu.

1984 yılından itibaren “Sinema Günleri” adıyla nisan aylarında düzenlenen ayrı bir etkinlik halini aldı. 1985 yılında, Şakir Eczacıbaşı’nın önayak olmasıyla programa biri uluslararası diğeri ulusal olmak üzere iki yarışmalı bölüm eklendi. Festivalin ilk kez bu yıl verilen büyük ödülü Altın Lale’yi 1984 adlı filmiyle Michael Radford kazandı. 1989 yılı başında, FIAPF (Uluslararası Film Yapımcıları Dernekleri Federasyonu) tarafından “özel konulu, yarışmalı festival” kategorisinde tanınarak dünyanın önde gelen festivalleri arasına giren Sinema Günleri, böylece “İstanbul Film Festivali” adını aldı.

2007 yılında, festival programındaki Sinemada İnsan Hakları bölümü yarışmalı bir bölüm haline geldi ve içerdiği filmlerden birine Avrupa Konseyi ve Eurimages işbirliğiyle FACE Ödülü (Avrupa Konseyi Film Ödülü) verilmeye başlandı. Bu ödül yalnızca İstanbul Film Festivali’nde veriliyor. Ocak 2010’da, festivalin kurucularından, İKSV Yönetim Kurulu Başkanı Şakir Eczacıbaşı aramızdan ayrıldı. “Uluslararası Yarışma Altın Lale Ödülü”, 2010’dan itibaren, Eczacıbaşı Topluluğu’nun desteğiyle Şakir Eczacıbaşı anısına verilmeye başlandı. İlk kez 2013 yılında, genç yaşta kaybettiğimiz yönetmen, senarist ve yapımcı Seyfi Teoman anısına Türkiye yapımı tüm ilk filmlerin aday olduğu Seyfi Teoman En İyi İlk Film Ödülü verildi. 2015 yılında ise belgesel sinemayı ve belgeselcileri desteklemek amacıyla Türkiye Sineması bölümünde belgesel kategorisinde, 2016 yılında kısa film kategorisinde ödül verilmeye başlandı.

İstanbul Film Festivali, 25. yılını kutladığı 2006 yılında Köprüde Buluşmalar’ı başlattı. Köprüde Buluşmalar, Avrupa’dan ve Türkiye’den yapımcı, yönetmen, senarist ve kurum temsilcilerini bir araya getiriyor; ortak yapımlar için de zemin hazırlamayı amaçlıyor. Köprüde Buluşmalar kapsamında, ilk kez 2008 yılında ödüllü bir Uzun Metrajlı Film Projesi Geliştirme Atölyesi düzenlendi. 2011 yılında Medienboard Berlin Brandenburg ve Hamburg Schleswig-Holstein Film Fonları’nın işbirliğiyle Türkiye-Almanya Ortak Yapım Geliştirme Fonu başlatılan platformda 2012 yılında Work in Progress (Yapım Aşaması) atölyesi kuruldu. Köprüde Buluşmalar 10. yılında (2016) yeni uluslararası işbirliklerine ön ayak olmak ve komşu ülkelerden sinemacılarla ilişkilere ivme kazandırmak amacıyla "Komşular" platformunu başlattı.

Özel ve tematik bölümlerin yanı sıra, dünya klasikleri, retrospektifler, canlı müzik eşliğinde sessiz film gösterimleri, canlandırma sineması ve belgesellerin yer aldığı festivalde her yıl 200’ü aşkın film gösteriliyor. Gösterilen filmlerin sayısı itibariyle Türkiye’deki en kapsamlı film festivali olan İstanbul Film Festivali, 2016 yılında 90.000’e varan izleyici sayısıyla Türkiye’nin en büyük film festivali de sayılıyor.

Türkiye’de sinemanın gelişimini teşvik etmeye, Türk sinemasının uluslararası alanda tanıtımına katkıda bulunmaya ve kaliteli yapımların ülkemizde ticari gösterime girmesine aracılık etmeyi amaç edinen İstanbul Film Festivali, EURIMAGES gibi uluslararası kurum ve kuruluşların Türk sinema endüstrisi ile tanışmasına da öncülük ediyor.

İstanbul Film Festivali’ni kurulduğu ilk yıldan itibaren yurtdışından birçok yabancı sinemacı, oyuncu ve yapımcı ziyaret etti. Bu konuklar arasında Claudia Cardinale, Catherine Deneuve, Gérard Depardieu, Harvey Keitel, John Malkovich, Jeanne Moreau, Greta Scacchi, Sophia Loren, Patricia Arquette, Stephen Dorff, Barbara Sukowa, Jane Birkin, Lior Ashkenazy, Bernardo Bertolucci, Chantal Akerman, François Ozon, Paul Schrader, Tsai Ming-liang, Park Chan-wook, Neil Jordan, Jane Campion, Alain Robbe-Grillet, Bertrand Tavernier, Carlos Saura, Nanni Moretti, Theo Angelopoulos, Paul Cox, Abbas Kiarostami, Jerry Schatzberg, Yusuf Şahin, Emir Kusturica, Elia Kazan, Nikita Mikhalkov, Ken Russell, Roger Corman, István Szabó, Krzysztof Kieślowski, Nagisa Oshima, Ettore Scola, Michelangelo Antonioni, Peter Greenaway, Stephen Frears, Gus Van Sant, Alexander Sokurov, Jerzy Skolimowski, Marco Bellocchio, Klaus Maria Brandauer, Tony Gatlif, Todd Solondz, Elia Suleiman, Béla Tarr, Claire Denis, Claude Lanzmann, Leos Carax, Terence Davies, Ann Hui, Costa-Gavras, Peter Weir, Mike Figgis, Carlos Reygadas, Bille August, Marin Karmitz, Pawel Pawlikowski, Rolf De Heer, Lone Scherfig, Christian Petzold, Raoul Peck, Asghar Farhadi, Rodrigo Plá sayılabilir.

1983’ten itibaren Danışma Kurulu’nda yer alan ve program danışmanlığını üstlenen Vecdi Sayar, 1995 yılında bu görevinden ayrıldı. 1995’te, festivalin kurucularından, İKSV’nin yönetim kadrosunda bulunan Onat Kutlar, teröristlerin düzenlediği bir bombalı saldırıda hayatını kaybetti. Festivalin direktörlüğünü Hülya Uçansu (1983-2006) ve Azize Tan’ın (2006-2015) ardından 2015’te Kerem Ayan üstlendi.

Türkiye’nin en köklü ve en etkili uluslararası sinema etkinliği olan İstanbul Film Festivali, geçtiğimiz 35 yılda İstanbullulara 109 ülkeden 4942 film sunarak toplam 3.742.000 izleyiciye ulaştı.

Festival, 1984 yılından bu yana hep nisan ayında yapılıyor.